„Sztuka pamiętania to sztuka koncentracji”.
– Samuel Johnson
Koncentracja to umiejętność polegająca na skupieniu i utrzymaniu swojej uwagi na wykonywanej czynności lub konkretnej myśli, sytuacji czy rzeczy. Rozwija się stopniowo, w toku naszego życia. U dzieci do 3 roku życia dominuje uwaga mimowolna (bezwolne koncentrowanie uwagi na otaczających przedmiotach, dźwiękach, itp.). Od 3 roku życia zaczyna kształtować się uwaga dowolna, a jej rozwój trwa w okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Dzięki tej wyższej umiejętności jesteśmy w stanie koncentrować się na tym, co jest dla nas ważne w danym monecie. Koncentracja uwagi wpływa więc bezpośrednio na pamięć oraz rozwój innych czynności poznawczych.
Na zdolność koncentracji wpływa wiele czynników, m.in.:
– dystraktory – bodźce zewnętrzne (np. hałas, widok za oknem), które rozpraszają naszą uwagę,
– przerwy w koncentrowaniu uwagi oraz sen – zarówno krótkie przerwy w koncentracji uwagi, jak i efektywny wypoczynek w nocy poprawiają nasze zdolności koncentracji,
– zdrowe odżywanie, nawodnienie, odpowiednia temperatura w pomieszczeniu – sprawiają, że nie będziemy się rozpraszać z powodu niezaspokojonych podstawowych potrzeb,
– dobry nastrój sprzyja koncentracji,
– ćwiczenia – ponieważ dzięki nim możemy znacznie poprawić jakość naszej koncentracji – SPRÓBUJESZ?
- Ćwiczenie 1. – potrzebujesz do niego pary (np. siostry, brata, kolegi)
Instrukcja: „Usiądźcie plecami do siebie. Teraz kolejno, raz jedna osoba, raz druga, opiszcie, jak najdokładniej, co partner ma na sobie, jak jest ubrana osoba za waszymi plecami. Macie na to 5 minut.”
- Teraz odwróćcie się i sprawdźcie jak wam poszło
To ćwiczenie doskonali spostrzegawczość – warunek niezbędny dla koncentracji uwagi
- Ćwiczenie 2.
Instrukcja: „Zamknij oczy i spróbuj sobie przypomnieć, co dzisiaj robiłeś od momentu wstania z łóżka aż do tej chwili. Bardzo dokładnie, ze wszystkimi szczegółami!”
To ćwiczenie daje bardzo dobre rezultaty w wyrabianiu umiejętności koncentrowania uwagi na treściach do nauczenia się. Korzyści można zauważyć, jeśli powtarza się to przynajmniej raz w tygodniu.
- Ćwiczenie 3.
„Usiądź możliwie najwygodniej. Teraz wybierz sobie w pomieszczeniu dowolny, mało skomplikowany przedmiot, np. klamkę, kontakt w ścianie, rysę stole, kredkę, itp. Przez 3 minuty będziesz się koncentrować tylko na wpatrywaniu się w przedmiot. Staraj się jednocześnie wyrzucić z głowy wszystkie inne myśli, dotyczące np. kształtu, koloru, czy funkcji przedmiotu. Staraj się także nie myśleć o niczym, tylko uważnie wpatrywać się w wybrany przedmiot”.
Ćwiczenie to przynosi znakomite efekty w wyrabianiu koncentracji uwagi, co procentuje następnie podczas uczenia się i zapamiętywania.
Jeśli zdecydujesz się w sposób świadomy i systematyczny wykonywać te przykładowe ćwiczenia możesz mieć pewność, że umiejętność koncentracji, czyli kierowania uwagi i utrzymywania jej na danym bodźcu będzie bardziej efektywna.
Powodzenia!
Źródło: „Sekrety superpamięci”, Harry Lorayne
przygotowała: mgr Anna Romanowicz, psycholog
