Zwykle dużo mówi się i pisze o wysoko wrażliwych dzieciach. Zapomina się przy tym, że rodzic też często jest wysoko wrażliwą osobą. Pod terminem WWO kryje się wiele cech, które wyróżniają tego typu ludzi, stanowiąc o ich wyjątkowości. Należałoby krótko przypomnieć jakie to cechy.
- Aron1 wykazała, że wysoka wrażliwość obejmuje 4 aspekty:
- Głębokie przetwarzanie informacji – tendencja do rozważania różnych możliwości
i analizowania szczegółów, - Łatwość ulegania przestymulowaniu – szybkie przeciążenie układu nerwowego nadmiarem bodźców,
- Reaktywność emocjonalna i empatia – WWO przeżywają silne reakcje emocjonalne, cechuje je wysoka empatia,
- Wrażliwość na subtelne bodźce – dostrzeganie znacznie więcej szczegółów i bodźców.
Wychowywanie dziecka jest trudne. A dla rodzica z tak dużą wrażliwością przetwarzania sensorycznego codzienność może być szczególnie uciążliwa, zwłaszcza jeżeli wychowujemy wysoko wrażliwe dziecko. Rodzic nie może ignorować swoich potrzeb, musi dbać o własne „zasoby”. Co może stanowić taki zasób? Dla każdego coś innego – odpoczynek, relaks, medytacja, czytanie książki, praca twórcza, rozwiązywanie krzyżówek. Można tak wymieniać bez końca. Każdy rodzic WWO powinien szukać swojego sposobu na „doładowanie baterii”. Ważne jest, aby stawiać swoje potrzeby na równi z potrzebami innych członków rodziny. Psycholog Dagmara Rzeszutko pisze, że dużo łatwiej jest radzić sobie z wymaganiami codziennego życia jeżeli wysoko wrażliwy rodzic nauczy się oddzielać swoje stany emocjonalne od emocji dziecka – pomocna jest wówczas uważność. Gdy złość dziecka nas infekuje – oddalamy się, aby nabrać równowagi i dopiero wówczas próbujmy wesprzeć dziecko w trudnej sytuacji. Należy uważnie przyglądać się temu, co jest dla nas dobre, a co nas przytłacza – jeżeli hałaśliwe miejsca nas stresują, unikajmy ich. Ograniczajmy presję i konieczność wykonywania kilku zadań jednocześnie. W tym celu planujmy, minimalizując trudność w adaptowaniu się do zmian.
Czego zatem potrzebuje wysoko wrażliwy rodzic?
- odpoczynku, nawet krótkiej chwili sama na sam ze swoimi myślami,
- poszanowania jego potrzeb, nie zmuszania do przebywania w sytuacji, w której nie czuje się komfortowo,
- ograniczania presji,
- zezwolenia na przeżywanie trudnych emocji – smutku, złości, frustracji,
- wsparcia i pomocy w wychowywaniu dzieci- nie chodzi o to, aby przez życie iść z zaciśniętymi zębami.
Badania, o których pisze E. Aron pokazują, że wysoko wrażliwi rodzice są lepiej „dostrojeni” do swoich dzieci pod wieloma względami. Lepiej odczytują emocje swoich pociech, a co za tym idzie są w stanie bardziej efektywnie je wspierać. Ważne, by rodzic zaakceptował swoją wysoką wrażliwość wraz ze wszystkimi cechami, całym wachlarzem emocji i przeżyć. Dopiero wówczas będzie w stanie w taki sposób kierować swoją wrażliwością, by służyła mu jako rodzicowi oraz jego bliskim.
Opracowała: mgr Aleksandra Flasz-Gębarowska, psycholog
1 Elaine N. Aron amerykańska psycholog i autorka badań klinicznych (za Wikipedia, dostęp 10.06.2024)