„Za każdym dzieckiem, które wierzy w siebie stoją rodzice, którzy pierwsi w niego uwierzyli”
Matthew L. Jacobson
Pewność siebie u dzieci jest kluczowym elementem ich rozwoju emocjonalnego
i społecznego. Jest to wiara w swoje możliwości i zdolności. Osoba pewna siebie wie, że sobie poradzi w większości sytuacji. Potrafi zauważać i nazwać to w czym jest dobra, jednak rozumie, że nie we wszystkim jest najlepsza i zdaje sobie sprawę, że jest to całkowicie naturalne.
Jak zatem budować pewność siebie dzieci? Należy pamiętać, że jest to proces, który kształtuje się przez różnorodne doświadczenia i interakcje w życiu dziecka. Wczesne dzieciństwo, to czas intensywnego odkrywania świata. Dzieci zaczynają poznawać swoje umiejętności i granice. Pozytywne wzmocnienia od rodziców i opiekunów, takie jak chwalenie za osiągnięcia, budują poczucie bezpieczeństwa i sprawczości. Rodzic dając dzieciom od małego możliwość podejmowania decyzji i samodzielnego działania, rozwija ich umiejętności i wzmacnia wiarę w siebie. Dzieci uczą się przez obserwację. Rodzic powinien skupiać się na budowaniu swojej pewności siebie – to on jest dla dziecka pierwszym i najlepszym wzorem do naśladowania. Rodzice powinni zwiększać własną pewność siebie oraz dbać o wyrażanie pozytywnych komentarzy o sobie i o innych w obecności dziecka. Sukcesy w szkole, w sporcie lub innych dziedzinach umacniają poczucie własnej wartości. Ważne jest, aby doceniać te osiągnięcia, nawet te najmniejsze. Sukcesy mają ogromny wpływ na pewność siebie dziecka. Warto doceniać i celebrować nawet te drobne osiągnięcia, aby wzmacniać dziecięce poczucie własnej wartości. Porażki są nieodłącznym elementem życia. Uczenie dzieci, jak radzić sobie z niepowodzeniami, rozwija ich zdolność do podejmowania kolejnych wyzwań i kształtuje odporność emocjonalną. Kluczowe jest, aby dziecko wiedziało, że porażka to tylko krok w drodze do sukcesu. Stabilne i wspierające środowisko rodzinne jest niezbędne do rozwoju pewności siebie. Dzieci, które czują się akceptowane i kochane, mają większe szanse na rozwinięcie zdrowego poczucia własnej wartości. Otwarte rozmowy o emocjach i uczuciach pomagają dzieciom lepiej zrozumieć siebie.
Poniżej kilka pomysłów ćwiczeń wzmacniających pewność siebie dzieci do zastosowania
w domu:
Lista moich sukcesów
Stwórz z dzieckiem jego własną linię sukcesów. Po lewej stronie zapisz datę urodzenia, na środku linii dzisiejszą datę, a po prawej zostaw puste miejsce. Na linii zaznacz wszystko to, co udało mu się osiągnąć od urodzenia aż do dziś. Pomyśl o wszystkich sukcesach – tych mniejszych jak i tych dużych – jak np. nauczenie się pływać, wystąpienie mimo stresu
w przedstawieniu szkolnym, wygrana w konkursie. Powieś kartkę w pokoju dziecka, a kiedy osiąga nowy sukces zapisz je wraz z dzieckiem na linii. Inna wersja tego ćwiczenia: Słoik sukcesów. Potrzebujecie pustego słoika. Jeśli chcecie go ozdobić, możecie wykorzystać kolorowy papier, bibułę, mazaki, czy naklejki itp. Dziecko zapisuje na karteczce swój sukces, może też wykonać jego rysunek, następnie wrzuca kartkę do słoika.
Wskazówka dla rodzica – podpowiedz dziecku jakie osiągnęło sukcesy. Wspomnij o faktach, których może nie pamiętać np. jak nauczyło się chodzić, powiedziało pierwsze słowo.
Gdy dziecko ma gorszy dzień może spoglądać na przygotowaną wcześniej linię sukcesów lub wyciąga ze słoika karteczkę, odczytuje swój sukces i przypomina sobie emocje, które mu wtedy towarzyszyły.
Domowy ekspert
Wspólnie wybierzcie jedną lub dwie czynności, za które dziecko będzie odpowiedzialne
w domu. Najlepiej jeśli będą to czynności, których do tej pory nie wykonywało. Przykłady czynności: ekspert w rozpakowywaniu zmywarki, parowaniu skarpetek po praniu, zrobieniu sałatki, ścieraniu kurzy. Rodzic może pokazać jak wykonywać daną czynność krok po kroku lub zapisać na kartce instrukcje. Wspólnie z dzieckiem zwróć uwagę jak szybko się danej czynności nauczy, a nawet zostanie jej ekspertem.
Wskazówka dla rodzica – podczas wykonywania zadania przez dziecko nie krytykuj go, nie oceniaj, nie poprawiaj. Zamiast tego: doceń za to co robi, pochwal za wysiłek, który wkłada
w wykonywanie tej czynności. Opowiedz komuś bliskiemu jak dumny jesteś ze swojego dziecka.
Poprzez to ćwiczenie dziecko poczuje się odpowiedzialne za określone zadanie, a tym samym ważne. Dostanie pozytywne komunikaty od ważnych dla niego osób.
Słoik dobrych myśli
Stwórz razem z dzieckiem etykietę „Słoik dobrych myśli” i naklejcie ją na pusty słoik. Wytnijcie poniższe zdania, a także wymyślcie swoje pozytywne myśli. Codziennie rano wraz
z dzieckiem wylosuj jedną karteczkę i przeczytaj to, co jest na niej napisane. Dziecko nauczy się zauważać pozytywy i skupiać się na nich. Taki rytuał może stać się tym czymś, co uprzyjemni dziecku nadchodzący dzień, wzmocni je i sprawi, że będzie czuło się ważne.
Afirmacje do pobrania: https://www.paruparo.pl/do-pobrania/pozytywne-afirmacje-dla-dzieci
Rozwój pewności siebie u dzieci to złożony proces, który wymaga zaangażowania zarówno ze strony rodziców, jak i środowiska przedszkolnego, a później szkolnego. Kluczowe jest więc tworzenie bezpiecznego i wspierającego środowiska, w którym dzieci mogą eksplorować, uczyć się i rosnąć. Dzięki odpowiedniemu wsparciu, dzieci mogą stać się pewnymi siebie i odważnymi osobami, gotowymi stawić czoła życiowym wyzwaniom.
Opracowała mgr Jessika Podgórska – psycholog
Źródła:
- Trening pewności siebie dla dzieci. Narzędzie, dzięki któremu Twoje dziecko uwierzy we własne siły! E-book Ewa Sękowska-Mołga
- 10 zabaw budujących pewność siebie u dziecka. E-book Anna Maria Piaseczna